Schoolwoorden…

1 apr

Elke taal heeft zijn eigen woorden die van belang zijn voor het dagelijks leven van de bevolkingsgroep.

De taalgroepen die wij nu helpen bij de ontwikkeling van taalboeken in hun eigen taal voor de basisschool, hebben verschillende woorden voor “dragen”. Deze woorden gebruiken ze voor bijvoorbeeld “dragen op de rug”, “dragen op je schouder”, “dragen in je handen”, enz. Of voor “oogsten”: voor de oogst van verschillende producten worden verschillende woorden gebruikt.

Maar schoolwoorden? Dat is lastig want die hebben ze nooit gebruikt in hun taal, ze moeten daar nieuwe woorden voor ontwikkelen.

Dat is een behoorlijke uitdaging voor de schrijvers, want de nieuwe taalboeken staan vol met schoolwoorden, zoals lettergreep, leestekens, hoofdstuk, paragraaf, dictee, enz.

Ik moet al erg nadenken als ik het Engelse woord hoor. Hoe zeggen wij dat dan? Maar als er voor een begrip nog geen woord is, wat doe je dan? Ga je het Amhaarse woord gebruiken (hoofdstuk = rustplaats) of het Engelse (trapezium= tirabizium in Berta) of ga je het woord beschrijven? En hoe leren de leerkrachten die woorden?

“Ontwikkeling van de fijne motoriek” is één van die moeilijke begrippen, ook in het Amhaars hebben we er geen woord voor. Wat doet “motor” in dat woord? Als je niet oppast en het niet duidelijk bespreekt wordt dat letterlijk vertaald.

In ieder geval moeten de schrijvers de Engelse woorden goed begrijpen, dus probeer ik elke training tijd in te ruimen voor de schoolwoorden en spreken we af dat achterin het taalboek een lijst komt met schoolwoorden en hun betekenis.

Het begin van een woordenboek in hun eigen taal.

Janet

2 Reacties to “Schoolwoorden…”

  1. Lex Wind 2 april 2019 bij 12:21 #

    Wat blijft het werken met taal toch altijd een uitdagend fenomeen!

    • Lex Wind 2 april 2019 bij 12:31 #

      Het doet me ineens denken aan het boek ‘De Profetenmond’ van Robert St.John over het levensverhaal van Eliezer Ben Jehoeda. Deze man begon eind 19e eeuw met het opnieuw levensvatbaar maken van het oude Hebreeuws, dat toen eigenlijk alleen in de synagoge e.d. gebruikt werd. Hij stond voor de opgave om voor allerlei zaken een nieuw woord te bedenken, ging o.a. te rade bij andere semitische talen, en heeft tenslotte toch een nieuwe taal kunnen ontwikkelen, het huidige Ivriet. Heel mooi en interessant om te lezen.

Plaats een reactie